Mentörlük kavramı, tarihte ilk kez Yunan mitolojisinde geçmektedir. Homeros’ un destanına göre, Ithaka Kralı Odyssesus Truva savaşına giderken oğlunu yetiştirmesi için sadık ve güvenilir dostu Mentör’e emanet eder. Mentör, zamanla gözetip, kollama amacını genişleterek bir akıl hocası olur (Starcevich,1997; Kılıç& Serin ,2017).
Ortaçağ’da deneyimli kişi (mentör) ile daha az deneyimli kişinin etkileşimiyle geçen süreç, mentörlük olarak tanımlanmıştır. (Kılıç & Serin, 2017).
Mentörlük uygulamaları Avrupa ve Amerika’da farklı disiplinlerde ( Eğitim, Tıp, Finans. Psikoloji..) kariyer ve mesleki gelişim süreçlerinde etkili olmuştur ( Bakioğlu, 2015; Kuzu, Kahraman & Odabaşı,2012; Şahinoğlu & Sağlam, 2019).
Genel tanımı ile Mentörlük; daha deneyimli kişinin daha az deneyimli kişiye önemli bir yaşam hedefine ulaşması için yardımcı olmasını içeren; güven ve öğrenme isteğine dayandırılarak özenle planlanıp, yürütülen süreçtir (Goff & Torrance, 1999; Kılıç& Serin, 2017).
**Akran Mentör programlarına katılanlar ve destek alanlar, daha olgun olmaktadırlar. Daha önce sınıfta disiplin sorunu olan öğrenciler, Mentörlük programından sonra aynı problemleri göstermemektedir. (Cüceloğlu,2012).
**Eğitim programlarını tamamlamış Akran Mentörlerimiz aldıkları sertifikalarla sahada da bireysel çalışmalar düzenleyebilmektedirler. Kazandıkları beceri ve yetkinliklerle farklı kişilere fayda sağlayabilir, gelir elde edebilirler.
Alanyazında mentörlük modelleri şu şekilde sıralanmıştır (Kuzu, Kahraman& Odabaşı,2012):
Elektronik mentörlük (E-mentörlük), yeni teknolojilerin entegrasyonu ile yüz yüze mentörlükte karşılaşılan bazı problemleri ortadan kaldırması, esnek, kolay ve farklı bir bakış açısı sunması bakımından alternatif bir mentörlük uygulamasıdır. (Kuzu vd. , 2012).
E- Mentörlük Sürecinin Etkileşim Araçları
ÖĞRENME ORTAĞI, AKIL HOCASI, REHBER, DANIŞMAN, ROL MODEL olarak da açıklanabilir.
11 ay süresince ayda 1 kez gerçekleştirilecek, 2’şer saatlik SÜPERVİZYON CANLI YAYIN GÖRÜŞMELERİ yapılacaktır.
Programa Misafir ve Sürpriz konuşmacılar ve konular da eklenecektir.
Tüm eğitim programı şu an planlanan haliyle 133 saattir. (Programa sene içerisinde eğitimci kurum tarafından ilave eğitim oturumları eklenebilecektir.)
Üniversitelerin Psikoloji / Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümleri lisans / yüksek lisans öğrenci veya mezunları
Ön Başvuru Tarihi: 14 Ocak 2021 / 25 Ocak 2021
Kesin Başvuru Tarihi: 25 Ocak 2021 / 30 Ocak 2021
Eğitim Tarihleri: 30 Ocak 2021 / 31 Aralık 2021
Eğitim gün ve tarihleri, süpervizyon gün bilgileri, eğitimlerle ilgili duyurular; kesin kaydı onaylanan kişilere, oluşturulacak eğitime özel TELEGRAM grubu üzerinden mesaj yoluyla gönderilecektir.
Akran Mentörlüğü Programına katılarak program sonunda gerçekleştirilen sınavı tamamlayan veya taahhütname ile katılanların görevlerini tamamlaması durumunda
Akran Mentörlüğü Programında, başvuranların başvuru formları incelenerek başvuru kabul edilecektir. Ön Başvurusu onaylanan kişilere KESİN kayıt formu gönderilecektir. Gerekli koşullar anlamında, uygun görülen kişi sayısının az olması durumunda kontenjan dolmasına bakılmaksızın program başlayacaktır.
Akran Mentörlüğü Sertifika Programına katılım bedeli 2.000 TL’dir.
Ev Okulu Derneği tarafından yönlendirilen 2 çocukla çalışma taahhütü veren kişiler için katılım bedeli ise 90 TL dir. Bu bedel çalışma ciddiyeti sağlamak için alınmaktadır. Bu kapsamda katılan katılımcılara Prof. Dr. Doğan CÜCELOĞLU ve Yıldız HACIEVLİYAGİL’den imzalı 2 kitap hediye edilecektir. Taahhütnamede de görüleceği üzere Mentöre süreç içerisinde ödeme de yapılabilecektir.
Her bir öğrencinin güçlü yönleri vardır. Bu güçlü yönler öğrencilerde farklı farklıdır. Ve yine her bir öğrencinin tanınmaya, özgüvene, saygı duyulmaya, yararlı olmaya, güçlü hissetmeye ihtiyacı vardır.
Akran Mentör programı bu iki yönü birleştirir. Bu tür programda A adındaki öğrenci kendinden bir ya da iki sınıf aşağıda B adındaki bir başka öğrenciye, A’nın güçlü olduğu bir alanda “yardımcı öğretmen” anlamında Mentör olur. Onu takip eder ve o alanda B’nin başarılı olmasını sağlar. B ise kendinden daha aşağıdaki bir başka öğrenciye, C’ye, kendinin güçlü olduğu bir alanda yardımcı olur ve başarı olmasını sağlar.
Böylece bir akran programında yer alan öğrenciler sorumluluk almayı, anlatacakları konuda hazırlanmayı, planlamayı, ilişki kurmayı, bir konuyu anlaşılır şekilde anlatmayı, takip etmeyi öğrenirler. Kendilerinin iyi olduğu alanda bu tür bir faaliyet zaman içinde onların özgüvenin artırır ve bu güçlü özgüven diğer alanlarda da başarılı olmalarını sağlar.
Akran Mentör programlara katılanlar daha olgun olmakta ve daha önce sınıfta disiplin sorunu gösteren öğrenciler, böyle bir programdan geçtikten sonra sorun yaratmamaktadırlar.
Deneyimli bir öğretmen kendi sınıfında birçok akran yardımlaşma programları yaratabilir. Bu programlar sadece akademik konularda olmak zorunda değildir. Bir geziyi planlamak, bir dernek için para toplamak, bir programın velilere tanıtılması için ilişki kurmak öğrenci faaliyetleriyle olabilir ve birçok öğrenciye bir ağabey ya da abla öğrenci Mentörluk yapabilir.
Tanıdığım bir öğretmen yurt dışından yeni gelmiş bir yabancı öğretmene kenti çok iyi bilen, utangaç ve İngilizcesi orta derece de olan bir öğrenciyi mihmandar olarak verdi. İki hafta sonra yabancı öğretmen oturduğu şehri oldukça rahat gezecek kadar öğrenmişti. Öğrenci ise hem İngilizcesini ilerletmiş, hem de ilişkiler kurma bakımından kendine güveni gelmişti.
Eğitim fakültelerinden tanıdığım bir profesör, eğitim fakültesinde şimdi öğrenci olan geleceğin öğretmenlerine yakın okullarda gönüllü Mentör programları ayarlamakta ve onların birebir öğretmenlik deneyimi kazanmasına fırsat vermektedir.
Bence, akran Mentör programları okul yönetimi tarafından ciddiye alınmalı ve çok sayıda öğrencinin hem yardım eden hem de yardım alan insan olarak bu deneyimi yaşamasına fırsat oluşturulmalıdır.
Prof. Dr. Doğan CÜCELOĞLU
Cüceloğlu, D.( 2012). Akran mentorlar. 9 Ekim 2020 tarihinde www.dogancuceloglu.net adresinden alınmıştır.
Kılıç, E.D. ; Serin, H. (2017).Süreç olarak mentorluk. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi , 3(2).
Kuzu, A., Kahraman,M.& Odabaşı, F. (2012). Mentörlükte yeni bir yaklaşım: e-mentörlük. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(4): 173-184.
Şahinoğlu, A.& Sağlam Arslan, A.(2019).Eğitimde mentörlük uygulamaları. Online Fen Eğitim Dergisi ,4(2) : 183-195.